Bayramlar kültürümüzde her zaman önemli bir yere sahip olmaktadır. Osmanlı döneminde dini bayramlar oldukça değerliydi. Öyle ki bayramlar yerleşmiş kurallar ve gelenekler çerçevesinde kutlanmaktaydı. Osmanlı’da bayramlar nasıl kutlanırdı? İşte Osmanlı’da bayramların nasıl kutlanıldığına dair derlediğimiz haberimizin içerikleri…
Osmanlı zamanında dini bayramlarda padişahın özel kıyafetini giyerek tüm sarayda selamlaşma hakim olmaktadır. Saray hanedanlarının yanı sıra padişah camilerde kaynaşmayı- bütünlüğü sağlamak ve usulleri yerine getirmek nedeniyle selamlaşma talep etmektedir. Günümüzde kutlanan bayramlarda gelişen teknolojiyle artık bayram gelenekleri “unutulanlar” arasında yer alır oldu. Çokça duyduğumuz “Ah o eski bayramlar” cümlesi artık her bayramda söylenmeye başladı. Peki günümüze kıyasla Osmanlı’da bayramlar nasıl kutlanırdı? Bu haberimizde özlenen bayramları Osmanlı geleneğiyle ele aldık.
Osmanlı
OSMANLIDA BAYRAMLAR NASILDI?
Iyd-i Said-i Fıtr
Ramazan Bayramı’nın ve Kurban Bayramı’nın ne zaman başlayıp ne zaman bittiğini belirlemek İstanbul kadısının sorumluluğundaydı. Osmanlı’da Ramazan Bayramı’nın geldiğini anlamak için hilalin görülmesi beklenmekteydi.
Osmanlı
Bayramın tarihinin belli olmasından sonra memur ve subaylara ikramiye ve büyük camilerde iftariye ve kürk bahası altında hediyeler dağıtılmaktaydı. Askere salata, helva, kuzu ve şeker verilmekteydi.
Padişahla bayramlaşma hakkı
Kannuname çerçevesinde bazı kişilerin padişah ile bayramlaşma hakkı bulunmaktaydı. Kişiler Ayasofya Camii’nde namazlarını kılarak sarayda toplanırlardı. Belirli törenler eşliğinde padişahın bayramını tebrik edilirdi. Bayram Alayı olarak toplanırlar atlarına binerek camiye doğru yol alırlar ve Bayram namazını kılarlardı.
Hırka-i Saadet Dairesi
Saraydaki bayramlaşma ise Fatih Kanunnamesi çerçevesinde yapılmaktaydı. Padişah bayram sabahında Hırka-i Saadet Dairesi’nde namaz kıldıktan sonra taht yerine yerleştirilir ve padişah yerine oturduktan sonra hocalar eşliğinde dualar okunurdu. Sonrasında bayram hediyelikleri verilirdi.
Yardımlaşma geleneği
Osmanlı döneminde dini bayramlarda padişah tarafından fakirlere yardım sağlanmaktaydı. Dağılma döneminde özellikle göçmen çocuklarını giydirmek bir geleneği her bayramda sürmekteydi. Şenliklerde yarım ay şeklinde oturulur ve padişahın otağı merkezde yer alırdı.
Misafirliklerde önce şeker ardından kahve
Hazır giyim olmadığından halk kendi kıyafetlerini kendileri dikerdi. Şeker ardından kahve ikram edilmekteydi. Osmanlı kahvesi özellikle bayramlarda şekerden sonra en çok tüketilen gıda olarak bilinmekteydi.